Hersengebieden die een rol spelen bij liefde en seksualiteit

Als je hoopt op een pasklaar antwoord: we weten nog niet precies wat er in het brein gebeurt als je op een roze wolk zit. Onderzoek naar het brein, en in dit geval naar liefde en het brein, is oneindig en daar zijn hersenonderzoekers in elk geval blij mee. Inmiddels is er wel veel bekend over de rol van verschillende hersengebieden bij seksuele voorkeur, verliefdheid en lange relaties.

Amygdala

De amandelvormige hersenstructuur amygdala speelt een belangrijke rol bij het vormen en opslaan van emotionele herinneringen, en is zowel gevoelig voor positieve als negatieve emoties zoals angst. Liefde lijkt hersengebieden op non-actief te zetten die een rol spelen bij negatieve emoties en ook bij sociale beoordelingen. Delen van de amygdala blijken minder actief te zijn bij verliefdheid vanwege de associatie met negatieve emoties. Deze verlaging van breinactiviteit lijkt de reactie van het brein te zijn wanneer liefde blind maakt.

Hippocampus

De hippocampus, vernoemd naar zijn vorm van een zeepaardje, is belangrijk voor geheugen en functioneert als de interne TomTom van de hersenen. De amygdala en hippocampus werken nauw samen bij het opslaan van emotionele herinneringen (Richardson et al., 2004). Net als de amygdala speelt de hippocampus een belangrijke rol in het interne beloningssysteem, dat meer activiteit vertoont bij gedrag dat een goed gevoel veroorzaakt, zoals het hebben van seks, eten en drugsgebruik.

Het ventrale striatum

Het ventrale striatum is een onderdeel van de basale kernen, die dieper in de hersenen liggen. Dit hersengebied reageert sterk op beloningen en vertoont bijvoorbeeld meer activiteit als je drinkt wanneer je dorst hebt, wanneer een gameverslaafde een videospelletje speelt of als je een beloning in de vorm van geld krijgt.

Het ventrale striatum is ook betrokken bij seksuele opwinding. Het gebiedje werd bij proefpersonen actiever na het zien van erotische plaatjes. Sterker nog: dit hersengebied werd actiever bij het zien van plaatjes die de seksuele voorkeur van de proefpersonen weergaven: in het brein van heteroseksuele mannen is meer actie tijdens het zien van erotisch gefotografeerde vrouwen en in het brein van homoseksuele mannen is meer actie wanneer zij erotisch gefotografeerde mannen bekijken (Safron et al., 2017).

Mediale insula

Dit gedeelte van de insula, ook wel het eiland van Reil, is gevoelig voor subtiele aanrakingen. Daarom stellen onderzoekers dat dit hersengebied warmte en tederheid binnen relaties reflecteert.

Cingulate cortex

De cingulate cortex ligt net boven de hersenbalk (corpus callosum) en net als de insula reageert het voorste gedeelte van de cingulate cortex sterk op romantische liefde en euforische gevoelens. Opvallend is dat dit gebied, samen met de mediale insula en gebieden in het striatum ook meer activiteit vertonen wanneer een moeder (of vader!) kijkt naar foto’s van zijn of haar kinderen. Deze gebieden zijn dus voor romantische liefde en ouderliefde belangrijk.

Literatuur

Acevedo, B.P., Aron, A., Fisher, H.E. & Brown, L.L. (2011). Neural correlates of long-term intense romantic love. Social Cognitive and Affective Neuroscience, 7(2):145-159.

Bartels, A. & Zeki, S. (2000). The neural basis of romantic love. NeuroReport, 11 (17): 3829-3834.
Bartels, A. & Zeki, S. (2004). The neural correlates of maternal and romantic love. NeuroImage, 21 (3): 1155-1166.

Mercad, E. & Hibel, L.C. (2017). I love you from the bottom of my hypothalamus: The role of stress physiology in romantic pair bond formation and maintenance. Social and personality Psychology Compass

Richardson, M.P., Strange, B.A. & Dolan, R.J. (2004). Encoding of emotional memories depends on amygdala and hippocampus and their interactions. Nature Neuroscience, 7: 278-285.

Safron, A. Sylva, D. Klimaj, V., Rosenthal, A.M., Li, M. Walter, M. & Bailey, J.M. (2017). Neural correlates of sexual orientation in heterosexual, bisexual, and homosexual men. Scientific Reports, 7.