In deze blog ga ik in op de actualiteit. Nu kan ik wel schrijven over wat er gisteren op het nieuws te zien was (of reëler: wat er gisteren op internet te lezen was), maar liever heb ik het over actualiteit als zodanig.
Als we over de actualiteit spreken (of over het nieuws; deze woorden worden synoniem gebruikt), dan bedoelen we datgene wat op dit moment in de wereld gebeurt. Maar er zit ook de bewering in dat het wat nieuws is, dat hetgeen wat nu gebeurt een nieuwe ontwikkeling is. Maar is dit wel terecht?
De eeuwige wederkeer van het gelijke
De Duitse filosoof Nietzsche geloofde in de eeuwige wederkeer van het gelijke. Dit idee dat hij aan de Stoïcijnse filosofen had ontleend, zegt dat er niet zo gek veel nieuws gebeurt. De geschiedenis herhaalt zichzelf. Je kunt dit heel mystiek opvatten dat de wereld telkens opnieuw ontstaat en vergaat in een oneindige cyclus. Maar je kunt het ook heel praktisch opvatten in de zin dat er niet zo gek veel nieuwe dingen gebeuren. Mijn leven is niet nieuw. Natuurlijk is het nieuw voor mij, maar er zijn al miljarden andere mensen die voor mij geleefd hebben, waarbij er tientallen levens in meer of mindere mate op de mijne hebben geleken. Zo ook bij de actualiteit.
Ebola, ISIS en Woody Allen
Op dit moment zijn de grote problemen Ebola en ISIS. Dit zijn ernstige problemen die we zeker serieus moeten nemen, maar ik weet niet of ze per se nieuw zijn. De geschiedenis kent vele uitbraken van dodelijke ziektes (de pest bijvoorbeeld) en veel momenten waarop een gewapende groep de macht in een land grijpt en andere landen probeert te veroveren (de opkomst van het communisme in Rusland heeft hier wel wat van weg). En het is maar goed ook dat we vergelijkbare situaties hebben meegemaakt, daardoor kunnen we er beter mee omgaan. Stel je voor dat elke situatie echt nieuw zou zijn, dan zou het leven uit continue paniek bestaan, omdat je niet weet hoe je met het leven om moet gaan.
Uiteindelijk lijkt de actualiteit wel op de films van Woody Allen: telkens hetzelfde verhaal, maar dan met andere acteurs.
Volgende week zal ik een blog schrijven over het verleden. Die blog zal tegen die tijd ook tot mijn verleden behoren.