Wat betekenen lichaamstaal en handbewegingen in andere culturen

Je steekt je duim omhoog. De ober vraagt in het Spaans of het gesmaakt heeft. In reactie zwaai je met je hand langs je wang terwijl je tevreden een ‘mmm’-geluid maakt. De ober neemt vervolgens ietwat verbaasd en geërgerd je bord mee. Wat ging hier mis?

16 februari 2016

We zijn gewend onze handen en voeten te gebruiken wanneer we een taal niet spreken, als we bijvoorbeeld op vakantie zijn. Er is tenslotte geen enkele taal die zo universeel is als lichaamstaal. …Toch?   
Niet helemaal. Sommige handbewegingen die voor ons heel normaal zijn (zoals de schuddende hand langs de wang wanneer je ‘mmm’ zegt na een lekkere maaltijd), kunnen in andere landen heel anders worden opgevat. Dit komt omdat er culturele verschillen bestaan waardoor we bepaalde gebaren verschillend interpreteren.

Duim omhoog

Laten we bijvoorbeeld beginnen met een heel bekend gebaar: de ‘duim omhoog’, waarmee wij aangeven dat we iets ‘goed’ of ‘oké’ vinden. Wist je echter dat dit in het Midden-Oosten, Latijns-Amerika en sommige delen van West-Afrika wordt gezien als een belediging? Daar betekent het hetzelfde als je middelvinger opsteken.

Het ok-gebaar

“Alles oké?” Deze vraag krijgen we maar al te vaak, bijvoorbeeld in een restaurant. Daarbij maken veel mensen het “ok”-gebaar, waarbij je een rondje maakt met je wijsvinger en duim, terwijl je de rest van je vingers omhoog houdt. Mocht je dit gebaar naar je ober maken nadat je een voorgerecht op hebt in Japan, dan vraag je hiermee de rekening.
Maar maak je dit gebaar in Zuid-Amerika, dan verwijs je naar iemands anus… Oeps!

Corna: de duivelshoorns

Rock on! Het volgende handgebaar wordt vaak bij rock of metal concerten gemaakt. De opgestoken pink en wijsvinger beelden twee duivelshoorntjes uit. Het gebaar werd door de oude Grieken gebruikt om het kwaad af te wenden, maar ook om iemand kwaad te wensen.
In Italië heeft dit gebaar hele andere associaties. Hier wordt deze handbeweging gebruikt om iemand duidelijk te maken dat zijn of haar partner een minnaar of minnares heeft.

Fingers crossed

Als je iemand geluk wil wensen, zeg je vaak “Ik duim voor je!”. Wanneer iemand daarbij het ‘fingers crossed’-gebaar maakt, snappen we dat dit dezelfde betekenis heeft. Het kruisen van de vingers gebruiken wij ook als we iets willen zweren, en kinderen kruisen vaak hun vingers achter de rug wanneer ze ergens over liegen.
Maar wist je dat in Vietnam dit gebaar erg onbeschoft is? Hier wordt dit gebaar als obsceen gezien, omdat dit het vrouwelijk geslachtsdeel nabootst.

Peace!

Tot slot, het ‘omgekeerde’ peace-teken.
Voor de meeste Europeanen en Amerikanen: ‘Peace!’ (andersom)
of ‘Twee biertjes alsjeblieft!’
 In Groot-Brittannië/Ierland/Australië: Bekijk het maar!
 Voor de oude Romeinen: Vijf biertjes alsjeblieft!