De laatste maanden stond ik vaker dan ooit op een podium. Dat dit een bijverschijnsel van mijn werk als promovendus zou zijn had ik vier jaar geleden nooit verwacht en niet gewild. Nu vind ik het ontzettend leuk om mijn fascinatie voor quantum te delen met het publiek, op een conferentie, in een ScienceBattle én tijdens de verdediging van mijn proefschrift!
Als kind klom ik maar al te graag op een podium. Ik heb waarschijnlijk velen vertederd door als zesjarige een vioolconcert te geven, maar ik betwijfel of het mooi was. Dat maakte mij niks uit: ik stond daar op het podium en vertoonde mijn kunsten vol overgave. Later was deze eigenschap ver te zoeken, ik zat liever achterin de zaal dan mij in het middelpunt op een podium te vertonen. Maar de afgelopen jaren ontkwam ik niet aan podia, en inmiddels vind ik het wél leuk om op een podium te staan, met een goede voorbereiding en wat trucjes.
Dikke buik
Tijdens mijn studie en promotieonderzoek kon ik dat podium natuurlijk niet vermijden. Het is ontzettend belangrijk om je werk te delen, zowel in kleine groepsbesprekingen als op internationale conferenties. Dit was voor mij een grote uitdaging. Soms was het moeilijk mij achterin de zaal te kunnen verstaan, soms kneep mijn stem een beetje van de zenuwen. Tijdens een cursus ‘creatief presenteren’ werd mij gemeld dat ik beter aan yoga dan aan hardlopen kon doen, dat was beter voor mijn ademhaling. Zo leerde ik daar dat je beter niet je buik kunt inhouden tijdens een presentatie: dat gaat ten koste van de ruimte voor je ademhaling en je stem, ruimte die je nodig hebt om volume te produceren. Daarnaast kun je beter niet al te diep inademen, ook dat gaat ten koste van de ruimte: adem dus juist even rustig uit voor je aan je presentatie begint.
Trotse pauw
Als ik voor een grote groep mensen spreek, voel ik me soms nogal klein. Zij zitten allemaal gezellig dicht bij elkaar in een donkere zaal, ik moet in mijn eentje in die grote, lichte ruimte staan. Maar het draagt niet echt bij aan je presentatie als je je klein maakt. Het is moeilijk om je te verstoppen op die grote lege plek en met lichaamstaal kun je een hoop extra bijdragen in het overbrengen van je verhaal. Je kunt al die ruimte dan maar beter goed benutten.
Op een workshop tijdens Pump your career leerde ik ook hier een trucje voor. Voor iedere presentatie verstop ik me even op het toilet, niet om me klein te maken maar om me uit te strekken. Ik neem zoveel mogelijk ruimte in door mijn armen omhoog te doen, en mijn schouders naar achteren: zoals een pauw zijn veren uitstrekt. Daarna sta ik zelfverzekerd op het podium.
Tijd is geld
Natuurlijk kun je heel casual en ontspannen op het podium staan, als een trotse pauw met dikke buik, maar het is wel belangrijk dat je een goed verhaal vertelt. Stel je voor dat je twintig minuten presenteert, voor een zaal van negentig mensen. Als jij een slecht verhaal vertelt, verpest je hun tijd. Dat betekent 90 mensen * 20 minuten = 30 uur. Stel je voor hoe vervelend het is als je 30 nuttige uren weggooit, zonde!
Aan het geven van een presentatie voor een groep mensen mag je dus best wat tijd en aandacht besteden. Bedenk wie je publiek is, wat ze aanspreekt en hoe je ze mee neemt in jouw verhaal. Maak een nette presentatie, met een goede verhaallijn en passende slides als dat nodig is. Vergeet niet te oefenen! Wanneer je een verhaal goed geoefend hebt, is er ruimte over om de mensen aan te kijken, op je lichaamshouding te letten en je zinnen luid en duidelijk naar voren te brengen.
Trukendoos
Sommige mensen zijn een natuurtalent in het vertellen van verhalen. Mijn broertje en vader kunnen er wat van, die schudden een pakkende speech zo uit hun mouw. Kun je dit niet? Je kunt het gelukkig wel leren. Er zijn ontzettend veel goede trucs die belangrijke sprekers gebruiken om hun verhaal sterker te maken. Sinds de workshop Speak like Obama van Debatrix herken ik heel veel structuur in zijn speeches. Dit probeer ik toe te passen in mijn presentaties. Het maakt ze beter én het helpt mij om mijn verhaal te onthouden als er een logisch plan achter zit. Voor mijn twee grootste presentaties, TEDx@ISH en ReInvent, heb ik met een coach gewerkt en ook bij ScienceBattle krijg ik telkens feedback. De trucs en methodes die ik heb geleerd pas ik inmiddels toe in al mijn presentaties.
Geniet ervan
Wanneer ik goed voorbereid een presentatie geef, kan ik er echt van genieten. Het is ontzettend leuk om een publiek mee te nemen met jouw kennis, fascinatie en enthousiasme. Aan de vragen achteraf kun je goed merken dat de mensen hebben opgelet. Natuurlijk blijft het spannend, maar een beetje adrenaline maakt je ook wel scherp. En als je toch te gespannen bent, bedenk dan dat al die mensen die zo gezellig tegen elkaar aan in de zaal zitten het heerlijk vinden dat zij niet op het podium hoeven te staan. Ook zij weten dat het spannend is. En als je het echt niet meer weet: bedenk dan dat al die mensen ook een onderbroek aan hebben.